Bà Sim chết, cái tin ấy truyền đi khắp làng Đông Xá trong một buổi sáng mùa xuân ảm đạm, mưa phùn giăng ra khắp ngõ và những hạt mưa vô tình làm nát mấy nụ hoa đào đang chớm nở trên cành.

Người trong làng ai nghe tin dữ của bà cũng đều tỏ ra bất ngờ và đau xót. Bởi người ta không nghĩ rằng một người đàn bà còn trẻ, còn khỏe và còn đẹp như bà lại ra đi nhanh thế. Mới hôm qua thôi, ngay buổi chiều dưới cái nắng mơ hồ như có như không của tiết trời xuân, người trong làng vẫn còn thấy bà ngồi trên bậc hàng ba trước hiên nhà, bà ngồi đấy cùng với con mèo con của bà. Trên gương mặt đẹp của người thiếu phụ ẩn nhẫn nét buồn, một nét buồn như trầm tích, như sương đêm, như khói chiều, mây bay. Tuy diệu vợi mà nhẹ nhàng, đằm thắm mà lại sâu kín chẳng thấy đáy. Tầm mắt bà luôn hướng về trường Đông Xá, nơi cụ đồ Hạnh, chồng bà đã ăn, ngủ và dạy học ở đó nhiều năm.

Thế mà sáng ngày ra thì được tin rằng bà đã chết. Nghe đâu bà chết trong gian bếp nhà bà, cạnh cái bếp lò nơi mà mỗi ngày bà nấu cơm, nấu cháo đem qua trường học cho chồng. Bà chết trong tư thế nửa nằm nửa ngồi, đầu tựa vào vách lò than nguội lạnh, mái tóc dài đen nhánh buông xõa còn quấn loạn trên nền, gương mặt nghiêng rũ gục, màu da xám lại cùng đôi mắt nhắm nghiền như say ngủ, an ổn như thể bà chẳng còn vướng bận chi hết, coi như đã thoát một kiếp hồng trần đa đoan. Than trong lò tuy đã nguội lạnh, nhưng nếu để ý người ta sẽ thấy trên lò vẫn còn một nồi cháo chưa ăn, đang hãy còn ấm..

* * *

Sim lách kẻ lá ra, chăm chú ngó qua các lỗ nhỏ vừa được nàng tạo thành trên dàn dây leo. Phía trước, cạnh dòng suối róc rách chảy, trên một phiến đá to rêu chưa phủ tới, Hạnh ngồi đó, áo dài khăn đống, lưng thẳng, đầu nghiêng, đôi mắt sáng nhìn vào những con chữ ngoằn ngoèo được xếp ngay hàng thẳng lối trên quyển sách cổ thư. Chàng chăm chú đọc, lá rơi phủ đầy tà áo trắng cũng chẳng khiến chàng bận lòng, không gian và thời gian như ngưng đọng lại, giữa rừng sâu âm u, chỉ có tiếng suối róc rách, tiếng chim ríu rít và vài tia nắng xen qua kẻ lá phủ lên vạn vật.

Những tia nắng nhàn nhạt mỏng manh như những chú bướm hoàng mai đậu lên áo chàng, rồi đậu lên sách, lên nước khiến cho khung cảnh trước mắt đẹp như một bức tranh thủy mặc của các danh họa Trung Hoa. Sim đứng nhìn qua lỗ nhỏ, màu hồng của nụ đào đầu xuân chậm rãi phớt trên gò má người thiếu nữ và trái tim lại bắt đầu phập phồng nơi ngực trái. Nàng ngây ngốc nhìn rồi lại bẽn lẽn cười, nụ cười dịu dàng và đằm thắm đến lạ lùng cứ thế lan dần trên gương mặt như hoa như ngọc của người thiếu nữ, sau đó nàng khẽ khàn kéo những chiếc lá che đi cái lỗ nhỏ như thể che đi cái thẹn thùng ban nãy, sau cùng thì quay gót lặng lẽ rời đi. Trong hồn nàng, người con gái vừa bước qua cái tuổi mười lăm trăng rằm, một tình yêu thương tha thiết, nồng hậu mà lại dịu dàng sinh sôi, nảy nở, đâm chồi trong tim tựa như lộc non đầu xuân, được mưa phùn tưới tắm bắt đầu vươn mình đón lấy nắng mai, đón lấy cuộc đời giữa màu xanh biên biếc..

Còn người con trai kia, Hạnh, chàng vẫn ngồi yên như phỗng, chàng chỉ chăm chú đến án văn trước mặt, đến một cái lá rơi chàng cũng chẳng bận lòng thì làm sao chàng biết được ở nơi xa xa kia, ngay giàn dây leo nở đầy hoa trắng, có một cô gái nhỏ đang nhìn mình. Sự vô tình ấy cũng như bao nhiêu sự vô tình khác nổi trôi trong cuộc đời, cứ qua đi lặng lẽ, mơ hồ mà lại làm lòng người đau đáu, xót xa tựa như thanh kiếm vô hình cắt xuống tim, máu chảy đầm đìa mà nào có ai thấy, ai hay..