Vào buổi sáng, khi đang học tiết học thứ hai ở trường, Giang Dao nhận được điện thoại của hàng xóm, nói rằng mẹ cậu ở nhà đã xảy ra chuyện.

Giang Dao xin phép giáo viên nghỉ học nửa ngày, gấp gáp đạp xe đạp trở về.

Về sau khi nhớ lại chuyện này, cậu cảm thấy mình đã đưa ra một quyết định sai lầm. Cậu không nên trở về nhà vào lúc ấy, mà nên trực tiếp đi đến bệnh viện để tiễn biệt mẹ mình, nếu như vậy thì cậu sẽ không gặp phải Giang Tiểu Từ.

Nhà của Giang Dao nằm ở một khu phố cũ thuộc thành phố H, phải đi qua con hẻm nhỏ ở một cái ngã tư không to lắm, rồi lại đi vào một khe nứt ở bên đường, đó chính là căn nhà nông dân mà mẹ Giang Dao thuê.

Đường đi vào là con đường mòn toàn đất đá, hai bên nhà cửa ép san sát nhau. Người thuê nhà ở đây đa số là công nhân nhập cư, dưới mỗi căn nhà đều có một cái lỗ nhỏ để làm cửa, trông chẳng khác gì ổ chuột.

Dưới đất vương đầy rác rưởi và cơm thừa canh cặn, trên tường viết: Cấm tiểu tiện.

Bên cạnh dòng chữ này là cái cổng sắt màu xanh lam, nằm giữa cửa sắt có cái mắt mèo nhỏ, là do hai vợ chồng chủ trọ sống ở lầu đối diện cãi nhau đập ra.

Thông qua mắt mèo nhìn vô bên trong, trong sân không có ai, Giang Dao lấy chìa khóa ra mở cửa đi vào.

Tứ Mao gấp đến mức đầu đổ đầy mồ hôi, cuối cùng cũng đợi được đến lúc Giang Dao trở về nhà.

Y vội vàng đứng nhào dậy từ trên mặt đất, trông chẳng khác gì Thổ Hành Tôn [1]: "Giang Dao, dì sắp không xong rồi, lúc tôi phát hiện ra dì ấy, thì dì đã không còn động đậy nổi nữa!"

[1] Thổ Hành Tôn: nhân vật trong "Bảng Phong Thần", có khả năng độn thổ

Giang Dao nói đã biết, thân thể mẹ cậu vẫn luôn không khỏe, lại hay say rượu quá trớn, xảy ra chuyện chỉ là vấn đề thời gian, Giang Dao đã sớm đoán trước được ngày này.

Cậu ném chiếc chìa khóa cho Tứ Mao, rồi bắt đầu leo lên chiếc cầu thang tối om. Sau khi lên đến tầng năm, cậu phải trèo lên thêm một tầng nữa.

Gia đình của Giang Dao sống trong gác mái giữa ban công tầng năm và tầng cao nhất, phía trên hai cái thùng nước to chính là giường ngủ, những điều này gộp lại càng tô nét thêm địa vị dưới đáy xã hội của nhà bọn họ.

Giang Dao xốc miếng vải coi như là rèm cửa lên, nhìn Giang Mỹ Lệ nằm ở trên giường, quần áo vẫn tính là hoàn chỉnh, nhưng khuôn mặt xinh đẹp đã vặn vẹo, mũi nghiêng mắt lệnh, nhìn như dấu hiệu trúng gió.

Cậu khom người xuống, dùng chút vải áo ít ỏi đến đáng thương của Giang Mỹ Lệ đắp lên khuôn ngực trắng muốt của nàng.

Tứ Mao sợ hãi lấy từ trong tủ ra một chiếc áo khoác đắp lên cho Giang Mỹ Lệ.

Tủ quần áo nhà bọn họ là cái quan tài dựng ngược. Mấy năm trước, mẹ cậu uống quá nhiều rượu, cơ thể cũng co quắp trên giường như bây giờ, lúc đưa đến bệnh viện đã sắp tắt thở, do đó mua luôn cái quan tài này.

Kết quả là mẹ cậu mạng lớn nên không chết, vì thế Giang Dao đã dựng cái quan tài tựa vào tường, đặt bên trong hai cái mảnh gỗ rồi treo quần áo lên, xem như là tủ quần áo để dùng.

Trên mặt đất toàn là vỏ chai rượu, Giang Dao đá văng chúng ra, ngồi xổm xuống bên người mẹ mình rồi hỏi: "Chết chưa?"

Tứ Mao nói: "Cái này không hay lắm nhỉ..."

Giang Dao trả lời: "Vậy cậu hỏi đi?"

Tứ Mao: "Dì ơi, dì còn sống không?"

Giang Dao đẩy Tứ Mao ra: "Lượn đi!"

Thời tiết ngoài trời đã là cuối thu, Giang Dao cắn răng, cùng Tứ Mao sốt ruột hoảng hốt đưa Giang Mỹ Lệ từ lầu năm đi xuống, kêu một chiếc xe ba bánh chở người đến bệnh viện.

Cậu không nói một câu nào suốt đường đi, tới bệnh viện ngồi một lát, kết quả kiểm tra nhanh chóng được đưa ra: Giang Mỹ Lệ bị đột quỵ, liệt cả người, nửa đời sau đều phải nhờ vào con trai chăm sóc.

Giang Dao nhận lấy bản báo cáo cùng với hóa đơn viện phí, trong túi còn dư lại đúng năm đồng.

Mẹ của Giang Dao có tên gọi là Giang Mỹ Lệ, sau khi hôn nhân thất bại đã mang theo Giang Dao rời xa quê hương, lang thang lại thất nghiệp, không có việc làm, sống dựa vào mức trợ cấp năm trăm đồng. Có đôi khi đánh bài kiếm lời cũng chỉ tự xài cho chính mình, chưa bao giờ đưa Giang Dao đồng nào, ngày thường thì hút thuốc uống rượu, một ngày có 24 giờ thì hết 22 giờ say xỉn không tỉnh.

Giang Dao không được hưởng thụ tình thương của mẹ mấy, thường nhặt những chiếc lá úa mà người khác không cần trước cửa chợ rau, vừa ngồi trên chiếc ghế đẩu nhỏ trước bếp lò vừa nhai, cứ như vậy mà tự nuôi sống mình lớn lên.

Tình mẹ của Giang Mỹ Lệ đã cạn, lòng hiếu thảo của Giang Dao bởi vì thế mà cũng tan.

Cho nên, Giang Mỹ Lệ muốn cậu nuôi sao?

Nằm mơ.

Giang Dao đứng ở cổng bệnh viện rút ra một điếu thuốc, phủi mông một cái, không thèm quay đầu lại cắm đầu đi thẳng.

Tứ Mao từ trong bệnh viện đuổi theo, chặn đầu Giang Dao đang đi lang thang không mục đích trên đường.

Cậu đi nửa ngày nhưng vẫn loanh quanh ở gần bệnh viện, có thể thấy được lòng hiếu thảo còn sót lại của Giang Dao, hẳn cũng không phải hoàn toàn muốn từ bỏ Giang Mỹ Lệ.

Tứ Mao hỏi: "Cậu thật sự định vứt mẹ mình ở lại bệnh viện à?"

Giang Dao trả lời: "Cậu thích thì tự đem về mà nuôi, nói trước một câu, bà ta đã liệt cả người rồi, công dụng duy nhất là tiêu tiền nhà cậu."

Tứ Mao đáp: "Miệng độc thật đó. Cậu không cần mẹ cậu, vậy có nghĩ đến em trai cậu không, nó còn nhỏ như vậy, có thể cai sữa sao? Có thể xa mẹ sao?"

Giang Dao: "Cai sữa thì ghê gớm lắm sao? Tôi cai được, chẳng lẽ nó không cai được?"

Tứ Mao nói: "Cậu cũng có sữa cho em trai cậu đâu?"

Giang Dao lại móc ra một điếu thuốc, Tứ Mao châm lửa dùm cậu: "Mẹ cậu tốt xấu gì cũng cho cậu nơi ở, nếu không cậu đã chết từ lâu rồi. Hơn nữa nằm giường bệnh đắt lắm, một ngày tận bảy mươi tệ, chi bằng mang dì về đi, không thôi cậu lấy tiền đâu ra mà trả?"

Giang Dao đang học lớp chín, qua kỳ nghỉ đông mới có thể lên cấp ba, cậu còn phải tích cóp tiền học phí, nên chắc chắn không có dư tiền để chữa bệnh cho mẹ.

Tứ Mao nhặt điếu thuốc từ dưới đất lên, rít một hơi: "Bằng không, cậu mang mẹ về nhà trước, tôi đi tìm lão Hồ lấy chút thuốc Đông y. Nếu chữa được thì chữa, chữa không được thì không phải trong nhà còn cái quan tài sao? Đào hố chôn thôi."

Giang Dao liếc nhìn hóa đơn viện phí trong tay, thở dài xa xăm: "Về nhà lấy tiền trước đã."

Có chuyến xe buýt chạy thẳng từ bệnh viện về nhà.

Bến xe buýt ở ngay chợ rau, từ chợ rau về nhà cách khoảng hai cây số, đường nhỏ hẹp, hai bên là những con mương hôi thối, có chai nhựa hay bao bì rác thải trôi lềnh bềnh trong đó. Dọc đường có những cụ già nhặt rác, nhặt ve chai với trên tay là chiếc móc dài.

Nhìn thoáng qua, tòa nhà không nhiều, tất cả đều là ruộng đất do dân địa phương canh tác, nhà kính san sát nhau. Có hai ống khói lớn nhô lên khỏi mặt đất ở vị trí trung tâm, khói đen bốc lên cuồn cuộn, đi ngang qua có thể ngửi thấy mùi lạ.

Tầm nhìn rất thoáng đãng, nhưng lòng Giang Dao lại rất hẹp.

Cậu tự cho rằng mệnh cậu không tốt, chưa tính tới việc đầu thai làm con Giang Mỹ Lệ, cuối cùng sau khi vất vả lớn lên rồi thì Giang Mỹ Lệ lại ăn chơi dẫn đến bại liệt.

Cũng không nhìn lại xem gia đình bọn họ có tư cách mà bị bệnh không nữa.

Trên có lớn –– Giang Mỹ Lệ.

Dưới có nhỏ –– con trai mới sinh của Giang Mỹ Lệ, Giang Ngạn, cũng là em trai của cậu.

Trong nhà chỉ còn lại duy nhất ba nghìn đồng, đóng viện phí xong rồi thì chỉ còn dư mỗi chín trăm.

Muốn về đến nhà, lại phải đi xuyên qua khe tường nhỏ hẹp kia.

Từ cầu thang tối om bò lên trên, rồi cái gác mái nho nhỏ giữa tầng năm và tầng thượng đó là nơi mà Giang Dao đã ở suốt bảy tám năm qua.

Không có cửa, chỉ có một chiếc rèm vải ngăn cách giữa căn gác mái và bên ngoài, trở thành một gian phòng chẳng ra gì. Nếu buổi tối buồn ngủ thì dùng miếng ván gỗ ccậu ngang, không sợ ăn trộm, vì nhà cậu chẳng có gì ngoài bốn vách tường, muốn trộm cũng không trộm được gì.

Trong phòng lại dùng một tấm màng cách ngăn, tách không gian chỉ có mười mấy mét vuông ra làm hai, chiếc giường trên hai thùng nước là của Giang Mỹ Lệ, còn giường của Giang Dao thì nằm ở ngoài sân thượng. Cạnh giường cậu là một cái cửa sổ bị vỡ, mùa đông đến gió lùa vào lạnh buốt.

Giang Mỹ Lệ giấu tiền riêng ở dưới ván giường ngủ của nàng, nàng ngày thường hay uống rượu lại thích chơi mạt chược, nên số tiền còn dư lại không nhiều lắm, lấy ra cũng chỉ khoảng một nghìn đồng.

Lúc Giang Dao đang ngồi đếm tiền, dưới gầm giường truyền đến chút động tĩnh.

Như thể có con chuột nào đó đang bò bên dưới, thùng nước bị đập và kêu cọt kẹt.

Giang Dao nằm xuống và nhìn vào gầm giường.

Sau khi nhìn chằm chằm vào đó một lúc, cậu đột nhiên động tay và nắm lấy tay của một đứa trẻ từ dưới giường lôi ra.

Cánh tay trắng bóc, nhưng bàn tay bị dơ đen xì.

Giang Dao kéo đứa trẻ ra khỏi gầm giường giống như kéo một củ cà rốt

Đứa trẻ nghiến răng và bắt đầu la hét: "Mau thả tôi ra!"

Ăn trộm? Ăn mày? Hiển nhiên đều không phải.

Giang Dao nhíu mày, nhanh chóng nhận ra thằng nhóc này là ai.

Đứa trẻ bị cậu nắm trong tay, nửa người dưới lắc lư trong không trung, nỗ lực dùng tay mình để gỡ tay Giang Dao ra, lại lấy chân đấm đá vào người cậu, thậm chí dùng hết sức lực để cắn lên cánh tay của Giang Dao một cái, nháy mắt đã thấy máu chảy ra.

Giang Dao hít hà một hơi, ném đứa trẻ thẳng một đường xuống đất, trên gương mặt là vẻ máu lạnh không phù hợp với độ tuổi.

"Ối trời, ai đây? Nhà cậu sao lại lòi ra thêm đứa con nít thế này?" Tứ Mao ôm Giang Ngạn mới sinh trên tay, ló đầu nhìn ra.

Đứa nhỏ nhìn chằm chằm Giang Dao, ánh mắt như sói con, nghiên răng nghiến lợi hét: "Mẹ tôi đâu!"

Giang Dao cười lạnh một tiếng: "Mẹ mày? Tao đã thấy nhận giặc làm cha, nhưng chưa từng thấy qua nhận trộm làm mẹ. Mày tại sao lại ở đây mãi không đi, mau cút ra khỏi nhà tao."

Đứa nhỏ kêu to: "Nơi này là nhà tôi! Tôi không cút!"

Giang Dao vươn tay bắt lấy nó: "Không đến lượt mày quyết định!"

Đứa nhỏ này gọi là Tiểu Từ, không phải em trai của Giang Dao, là Giang Mỹ Lệ ôm từ bên ngoài đem về.

Một kẻ cặn bã xã hội như nàng, ở nơi địa phương rồng cá lẫn lộn, công việc bôn ba, ngoại trừ đánh bài nhậu nhẹt, nàng còn giúp người khác "bồng con" – tức là buôn người.

Bất quá vận may của nàng không tốt, vừa mới vào nghề buôn người một phát, lập tức bị bại liệt cả người.

Cái này gọi là báo ứng.

Thứ duy nhất mà Giang Mỹ Lệ mang về là Tiểu Từ, lúc thằng bé đến nhà cậu chỉ mới có năm sáu tuổi, đầu óc thằng bé có vẻ không có vấn đề gì, nhưng lại thật lòng coi Giang Mỹ Lệ như mẹ của mình.

Khi Tiểu Từ đến đây, thằng bé không bẩn thỉu như bây giờ, nước chảy khắp người, cậu không thể nhìn ra được tướng mạo nó trông như thế nào.

Giang Dao nhớ rằng đây là một đứa trẻ rất xinh xắn, giống như bé gái, Giang Mỹ Lệ nghĩ rằng có thể bán thằng bé với giá tốt, vì vậy nàng đã giữ nó ở nhà và chơi trò mẹ hiền con ngoan với nó.

Chỉ là Giang Mỹ Lệ thì sẵn sàng chơi trò mẹ hiền con ngoan, còn Giang Dao lại không muốn chơi trò anh em thân ái tôn kính lẫn nhau gì hết.

Lần đầu tiên Tiểu Từ đến nhà, nó đã cố gắng lấy lòng Giang Dao, "anh trai" của nó, nhưng cậu đã đá nó từ trên lầu xuống dưới, nên nó đã ghét cậu kể từ đó. Dưới sự ngăn cản của Giang Mỹ Lệ, Giang Dao không thể làm gì được nó.

Tuy nhiên, Tiểu Từ chỉ vừa ghét cậu trong nửa tháng, và rồi cuộc sống tốt đẹp của nó đã kết thúc: Giang Mỹ Lệ bị liệt, bây giờ trong gia đình này, Giang Dao là người có tiếng nói nhất.

"Anh mang mẹ tôi đi đâu rồi!" Tiểu Từ hung dữ nhìn cậu.

"Nếu mày rảnh rỗi lo lắng cho người mẹ trộm cắp của mày, không bằng tự lo cho cái mạng nhỏ của mình đi, hôm nay ông đây cho mày lãnh đủ."

Giang Dao lạnh lùng tàn nhẫn đến mức không có bất kì sự đồng cảm nào.

Đối mặt với con sói nhỏ đang khóc lóc, cậu chỉ muốn đánh chết nó đi cho xong.

Tiểu Từ cắn tay cậu chảy máu đầm đìa, Giang Dao trở nên tức giận rồi tức thì trút hết tất cả sự bực bội của cậu trong ngày hôm nay lên người Tiểu Từ. Cậu nhặt nó từ dưới đất lên, sau đó bất kể nó la hét vùng vẫy thế nào, một mạch xách nó từ tầng năm đi xuống tầng một rồi thẳng tay ném nó vào góc "Cấm tiểu tiện".

Tiểu Từ ngã xuống đất, Giang Dao cúi đầu nhìn nó: "Cút đi, nếu mày dám vào nhà tao một lần nữa, tao sẽ giết mày."

Vào ngày cậu ném Tiểu Từ, trời đổ mưa rất to.

Tiểu Từ sẽ không bao giờ quên biểu cảm của Giang Dao khi đó, cậu thừa hưởng khuôn mặt xinh đẹp động lòng người của Giang Mỹ Lệ, hàng lông mày mỏng và đôi mắt phượng, đẹp như một đóa hoa nở ra từ bùn.

Nhưng Giang Dao nhìn nó như nhìn một con chó, hoặc là nói, nó ở trong mắt Giang Dao thậm chí còn không bằng một con chó. Tiểu Từ mang tâm lý hận cậu, sợ cậu, lại hy vọng cậu có thể cúi người ôm nó một cái.

Trong cơn mưa nặng hạt, cậu lộ ra dáng vẻ nhợt nhạt lại mỏng manh, ánh mắt lạnh lùng khiến Tiểu Từ cả một đời nhung nhớ.